Sitemap là gì? 2 Cách tạo sitemap và khai báo với Google

• SEO
• sitemap
• 21 May, 2025

Bạn đã đầu tư nhiều vào nội dung website nhưng vẫn không thấy bài viết được Google index nhanh? Có thể bạn đang bỏ qua một yếu tố cực kỳ quan trọng trong SEO: Sitemap. Đây chính là “bản đồ dẫn đường” giúp Google dễ dàng khám phá và hiểu cấu trúc website của bạn.

Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu sitemap là gì, tại sao nó lại cần thiết, và cách tạo sitemap chuẩn SEO cũng như khai báo hiệu quả với Google Search Console. Dù bạn là người mới bắt đầu làm website hay một SEOer dày dạn kinh nghiệm, bài viết này sẽ mang đến những kiến thức cực kỳ thiết thực để tối ưu khả năng hiển thị của website trên Google.

Sitemap là gì?

Sitemap (hay sơ đồ website) là một tệp chứa danh sách tất cả các URL trên website của bạn – giống như một bản đồ chỉ đường dành riêng cho các công cụ tìm kiếm như Google, Bing hay Yahoo. Nhờ vào đó, các công cụ này có thể dễ dàng hiểu cấu trúc nội dung website, từ đó tăng khả năng thu thập dữ liệu (crawl) và lập chỉ mục (index) nhanh hơn, chính xác hơn.

Sitemap đặc biệt quan trọng với các website có:

• Nhiều trang con hoặc nội dung cập nhật thường xuyên
• Cấu trúc phức tạp, khó điều hướng
• Các trang mới chưa có nhiều backlink nội bộ

Phân loại sitemap phổ biến

Hiện nay, bản đồ website được chia làm 2 loại chính, phục vụ cho những mục đích khác nhau:

1. XML Sitemap (sơ đồ trang dạng XML)

Đây là loại sitemap dành riêng cho công cụ tìm kiếm. Nó chứa danh sách các URL hoặc slug quan trọng kèm theo các thông tin như:

• Thời gian cập nhật gần nhất (lastmod)
• Tần suất thay đổi nội dung (changefreq)
• Mức độ ưu tiên của trang (priority)

Ví dụ về một đoạn XML sitemap đơn giản:

<url>

  <loc>https://www.example.com/trang-chu</loc>

  <lastmod>2025-04-01</lastmod>

  <changefreq>daily</changefreq>

  <priority>1.0</priority>

</url>

2. HTML Sitemap (sơ đồ trang dạng HTML)

Đây là dạng bản đồ website dành cho người dùng, thường được đặt ở phần footer của website. HTML sitemap giúp khách truy cập dễ dàng điều hướng và tìm thấy các trang quan trọng, đặc biệt hữu ích cho trải nghiệm người dùng (UX).

Cấu trúc cơ bản của sitemap

Một sitemap chuẩn SEO thường có định dạng XML – đây là định dạng được Google và các công cụ tìm kiếm ưa chuộng nhất. Dưới đây là các thành phần chính trong một file sitemap.xml:

1. Thẻ <urlset> – Khai báo tệp sitemap

Tất cả các URL trên website sẽ được bao bọc trong thẻ <urlset>. Đây là phần mở đầu và kết thúc của tệp bản đồ website, đồng thời khai báo không gian tên (namespace) theo tiêu chuẩn của sitemaps.org.

Ví dụ:

<urlset xmlns=”http://www.sitemaps.org/schemas/sitemap/0.9″>

  …các URL được liệt kê ở đây…

</urlset>

2. Thẻ <url> – Đại diện cho một trang cụ thể

Mỗi trang trên website sẽ được đặt trong một thẻ <url>. Bên trong thẻ này là các thành phần mô tả chi tiết thông tin của trang.

Ví dụ:

<url>

  <loc>https://www.example.com/trang-chu</loc>

  <lastmod>2025-04-01</lastmod>

  <changefreq>daily</changefreq>

  <priority>1.0</priority>

</url>

3. Các thẻ con bên trong <url> gồm:

• <loc>: Đường dẫn (URL) tuyệt đối của trang web. Đây là thành phần bắt buộc.
• <lastmod>: Ngày cập nhật lần cuối của nội dung (theo định dạng YYYY-MM-DD). Giúp Google biết thời điểm cần crawl lại trang.
• <changefreq>: Tần suất thay đổi nội dung trang. Giá trị có thể là: always, hourly, daily, weekly, monthly, yearly, hoặc never.
• <priority>: Mức độ ưu tiên của trang trong toàn bộ website. Giá trị từ 0.0 đến 1.0 (mặc định là 0.5).

Tệp sitemap thường được đặt tại địa chỉ như:
https://www.example.com/sitemap.xml

Ngoài ra, nếu website quá lớn, bạn có thể tạo nhiều file sitemap con và khai báo chúng trong một file sitemap index (sitemap-index.xml).

Tại sao website cần có sitemap?

Dù Google có thể tự thu thập dữ liệu trang web thông qua các liên kết nội bộ (internal links), nhưng bản đồ website vẫn là một công cụ quan trọng giúp tối ưu khả năng index nội dung nhanh và đầy đủ hơn. Đặc biệt với các website lớn, phức tạp hoặc mới xây dựng, sitemap đóng vai trò như một “hướng dẫn viên” giúp Googlebot không bỏ sót nội dung quan trọng.

Dưới đây là những lý do khiến bạn nên tạo sitemap cho website:

1. Tăng tốc độ index nội dung mới

Sitemap giúp Google nhanh chóng phát hiện các bài viết, sản phẩm hoặc trang mới vừa được xuất bản. Điều này cực kỳ hữu ích nếu bạn thường xuyên cập nhật nội dung hoặc đang chạy chiến dịch SEO.

2. Hỗ trợ với website có cấu trúc phức tạp

Với những trang web thương mại điện tử có hàng trăm hoặc hàng ngàn sản phẩm, bản đồ website giúp công cụ tìm kiếm không bị “lạc đường”, từ đó đảm bảo mọi danh mục, sản phẩm và trang thông tin đều được index đầy đủ.

3. Cải thiện hiệu suất crawl (Crawl Budget)

Google chỉ dành một lượng thời gian nhất định để thu thập dữ liệu mỗi website. Việc có sitemap sẽ giúp Google ưu tiên truy cập các trang quan trọng, tránh lãng phí crawl budget vào những trang không cần thiết.

4. Giúp khai báo các nội dung đặc biệt

Sitemap còn có thể mở rộng để khai báo thêm các loại nội dung như:

• Hình ảnh (image sitemap)
• Video (video sitemap)
• Bài viết tin tức (news sitemap)

Điều này giúp các nội dung đa phương tiện cũng được index đầy đủ và xuất hiện trên Google Image, Google News…

5. Hữu ích cho website mới

Đối với các website mới xây dựng, chưa có nhiều liên kết trỏ đến từ bên ngoài (backlink), bản đồ website là cách hiệu quả nhất để thông báo với Google về sự tồn tại của các trang.

Tóm lại, dù sitemap không bắt buộc, nhưng nếu bạn muốn tối ưu SEO, tăng tốc index và kiểm soát hiệu quả nội dung trên website, thì việc tạo và khai báo sitemap là bước không thể thiếu.

Cách xem sitemap của website

Việc kiểm tra bản đồ website của một website không chỉ giúp bạn hiểu cách cấu trúc nội dung mà còn có thể học hỏi cách các trang khác tối ưu SEO. Dưới đây là những cách đơn giản để xem sitemap của bất kỳ website nào:

1. Thử truy cập các đường dẫn sitemap phổ biến

Thông thường, sitemap được đặt tại các vị trí cố định sau:

• https://www.tenmien.com/sitemap.xml
• https://www.tenmien.com/sitemap_index.xml
• https://www.tenmien.com/sitemap.txt

Bạn chỉ cần thay tenmien.com bằng tên website cần kiểm tra và dán vào trình duyệt. Nếu bản đồ website tồn tại và được công khai, trình duyệt sẽ hiển thị nội dung XML hoặc liên kết đến các sitemap con.

2. Kiểm tra trong file robots.txt

File robots.txt thường nằm tại địa chỉ:
https://www.tenmien.com/robots.txt

Trong file này, các quản trị viên thường khai báo vị trí chính xác của sitemap, ví dụ:

User-agent: *

Disallow:

Sitemap: https://www.tenmien.com/sitemap.xml

Nếu thấy dòng này, bạn chỉ cần copy đường dẫn sau từ khóa Sitemap: và truy cập vào đó để xem nội dung bản đồ website.

3. Dùng công cụ kiểm tra SEO

Bạn có thể sử dụng các công cụ SEO miễn phí như:

• Ahrefs
• Screaming Frog
• SEO Site Checkup
• XML Sitemap Validator

Những công cụ này giúp bạn nhanh chóng tìm ra sitemap và kiểm tra các lỗi thường gặp trong quá trình tạo sitemap.

Việc biết cách xem bản đồ website không chỉ giúp bạn quản lý website của mình tốt hơn, mà còn là cách học hỏi nhanh từ đối thủ để cải thiện cấu trúc và chiến lược SEO của bạn.

Cách tạo sitemap cho website

Tạo sitemap là một trong những bước quan trọng trong việc tối ưu hóa SEO on-page. Tùy thuộc vào loại website và nền tảng bạn sử dụng, có thể tạo bản đồ website bằng công cụ tự động hoặc viết thủ công.

1. Tạo sitemap bằng công cụ tự động (khuyến nghị)

Đây là cách nhanh chóng, chính xác và dễ sử dụng nhất, đặc biệt với các website có nhiều trang.

Nếu bạn dùng WordPress:

Bạn có thể dùng một trong các plugin nổi tiếng sau:

• Yoast SEO – Tự động tạo sitemap tại:
  https://www.tenmien.com/sitemap_index.xml
• Rank Math – Tạo sitemap tối ưu với nhiều tùy chọn nâng cao.
• All in One SEO Pack – Hỗ trợ sitemap chuẩn XML, video, hình ảnh, tin tức…

Sau khi cài plugin, bản đồ website sẽ tự động cập nhật mỗi khi bạn thêm, sửa hoặc xóa nội dung.

Nếu bạn không dùng WordPress:

Bạn có thể dùng các công cụ tạo sitemap online như:

• XML-sitemaps.com
• Screaming Frog SEO Spider
• Yoast.com tools

Cách dùng rất đơn giản: Nhập URL trang chủ, công cụ sẽ quét toàn bộ website và xuất ra file sitemap.xml để bạn tải về.

2. Tạo sitemap thủ công (cho website nhỏ)

Bạn có thể tự viết bản đồ website bằng mã XML nếu website chỉ có vài trang. Dưới đây là ví dụ cơ bản:

<?xml version=”1.0″ encoding=”UTF-8″?>

<urlset xmlns=”http://www.sitemaps.org/schemas/sitemap/0.9″>

  <url>

    <loc>https://www.tenmien.com/</loc>

    <lastmod>2025-04-01</lastmod>

    <changefreq>weekly</changefreq>

    <priority>1.0</priority>

  </url>

  <url>

    <loc>https://www.tenmien.com/gioi-thieu</loc>

    <lastmod>2025-03-20</lastmod>

    <changefreq>monthly</changefreq>

    <priority>0.8</priority>

  </url>

</urlset>

Sau khi tạo xong, bạn lưu tệp với tên sitemap.xml và tải lên thư mục gốc của website (thường là thư mục public_html trên hosting).

Sau khi đã có sitemap, bước tiếp theo là khai báo với Google.

Cách khai báo sitemap với Google

Sau khi tạo bản đồ cho website, bước quan trọng tiếp theo là gửi sitemap lên Google thông qua Google Search Console. Việc này giúp Google nhanh chóng phát hiện và lập chỉ mục (index) các trang trên website của bạn, từ đó cải thiện hiệu quả SEO.

Dưới đây là hướng dẫn từng bước để khai báo sitemap với Google:

Bước 1: Truy cập vào Google Search Console

Truy cập vào địa chỉ https://search.google.com/search-console/ và đăng nhập bằng tài khoản Google của bạn.

Bước 2: Thêm website vào Search Console (nếu chưa có)

• Chọn “Thêm tài sản mới” (Add property).
• Chọn loại tài sản là “Tên miền” (Domain) hoặc “Tiền tố URL” (URL prefix).
  • Nếu chọn Tên miền, bạn cần xác minh thông qua DNS (thường dành cho kỹ thuật viên).
  • Nếu chọn URL prefix, bạn chỉ cần xác minh qua tệp HTML, thẻ meta hoặc Google Analytics.
• Thực hiện xác minh theo hướng dẫn để Google xác nhận quyền sở hữu website của bạn.

Bước 3: Gửi sitemap

• Sau khi xác minh thành công và vào được giao diện quản trị website, bạn chọn mục Sơ đồ trang web (Sitemaps) trong thanh menu bên trái.
• Tại ô “Thêm sơ đồ trang web mới”, nhập phần đường dẫn còn lại của sitemap (ví dụ: sitemap.xml hoặc sitemap_index.xml).
• Nhấn nút Gửi.

Ví dụ: Nếu sitemap của bạn nằm tại địa chỉ https://www.tenmien.com/sitemap.xml, thì bạn chỉ cần nhập sitemap.xml.

Bước 4: Kiểm tra trạng thái

Sau khi gửi thành công, Google sẽ hiển thị trạng thái xử lý bản đồ website:

• Thành công: Sitemap được Google đọc và quét bình thường.
• Lỗi: Có thể do định dạng sai, URL không tồn tại, hoặc tệp không truy cập được.

Bạn có thể theo dõi số lượng URL đã được gửi và số lượng URL đã được lập chỉ mục thông qua bảng thống kê bên dưới.

Một số lưu ý khi khai báo sitemap

• Chỉ nên khai báo sitemap sau khi đã chắc chắn rằng tệp này được tạo đúng, có thể truy cập công khai và không chặn bởi file robots.txt.
• Sitemap nên được cập nhật thường xuyên nếu website có nội dung mới liên tục.
• Nếu bạn có nhiều sitemap con, hãy tạo một sitemap index để khai báo tất cả trong một lần.

Việc khai báo bản đồ website với Google không chỉ giúp tăng tốc độ index mà còn giúp bạn theo dõi hiệu suất thu thập dữ liệu của website trong Google Search Console.

Kết luận

Sitemap không chỉ là một phần kỹ thuật hỗ trợ Google hiểu cấu trúc website của bạn, mà còn là công cụ chiến lược giúp tăng tốc độ index, cải thiện thứ hạng tìm kiếm và tối ưu trải nghiệm người dùng. Cho dù bạn đang vận hành một blog cá nhân, một website doanh nghiệp hay một sàn thương mại điện tử, việc xây dựng một bản đồ website đầy đủ và chuẩn hóa là điều không thể thiếu nếu muốn cạnh tranh hiệu quả trên môi trường số.

Với những hướng dẫn chi tiết từ khái niệm, cách tạo, cho đến cách khai báo với Google, giờ đây bạn đã hoàn toàn có thể chủ động thiết lập một bản đồ website cho website của mình. Đừng bỏ lỡ cơ hội cải thiện SEO chỉ vì thiếu một bước nhỏ nhưng quan trọng này. Hãy bắt đầu ngay hôm nay để giúp Google “đọc vị” website của bạn một cách chính xác và nhanh chóng nhất!